Những điều phụ huynh cần biết về bệnh sốt xuất huyết ở trẻ em
Sốt xuất huyết là bệnh thường gặp tại Việt Nam, ở cả trẻ em lẫn người lớn, đặc biệt là vào mùa mưa. Bệnh có thể nguy hiểm tính mạng do những biến chứng nặng như sốc, xuất huyết nặng hoặc suy đa cơ quan. Đặc biệt, trong giai đoạn Covid-19 bùng phát khắp nơi cùng lúc mùa mưa tới, phụ huynh cần lưu ý phòng ngừa, phát hiện sớm và điều trị kịp thời, tránh diễn tiến nặng với những biến chứng nguy hiểm.
Sốt xuất huyết đã vào mùa. Cha mẹ cần lưu ý đến bệnh sốt xuất huyết hoặc sốt do các nguyên nhân nhiễm trùng khác, để theo dõi phát hiện sớm những dấu hiệu nặng.
Bệnh sốt xuất huyết thường có ba giai đoạn:
*Giai đoạn sốt (3-5 ngày đầu của bệnh): Trẻ thường sốt rất cao, khó hạ dù được dùng thuốc hạ sốt, mệt mỏi, đau nhức mình mảy, buồn nôn, chán ăn, da xung huyết.
*Giai đoạn nguy hiểm (từ ngày 3-6 của bệnh): Giai đoạn này thường xảy ra khi người bệnh bắt đầu hết sốt nhưng không cảm giác khỏe hơn, tươi tỉnh hơn mà xuất hiện các dấu hiệu nặng như đau bụng, nôn ói nhiều, lừ đừ, bứt rứt, vật vã, tay chân mát lạnh, tiểu ít, xuất huyết bất thường nhất là ở niêm mạc như chảy máu mũi, nôn ra máu, chảy máu răng, xuất huyết âm đạo, đi cầu phân đen...
*Giai đoạn hồi phục (thường từ ngày 7 của bệnh): Trẻ hết sốt, tổng trạng tươi tỉnh hơn, thèm ăn trở lại, tiểu nhiều, không đau bụng và nôn ói; ngoài da có thể có phát ban hồi phục.
Khi chăm sóc theo dõi trẻ sốt xuất huyết tại nhà, cần lưu ý trong giai đoạn 1-2 ngày đầu của sốt, cho trẻ uống nhiều nước, dùng thuốc hạ sốt paracetamol với liều 10-15 mg ứng với mỗi kg cân nặng, khi nhiệt độ trên hoặc bằng 39 độ C. Có thể kết hợp lau mát khi trẻ sốt cao. Liên lạc các số điện thoại tư vấn sức khỏe để nhờ hỗ trợ khi không đi khám được.
Từ ngày 3-5 của bệnh trở đi, nếu diễn tiến bệnh của trẻ có cải thiện, bé vẫn chơi, chịu ăn uống khá, không đau bụng, không nôn ói, tiểu nhiều, có thể tiếp tục theo dõi thêm tại nhà. Tiếp tục cho trẻ uống nhiều nước, ăn những thức ăn mềm, lỏng dễ tiêu hóa như cháo, súp, sữa.
Nếu trẻ vẫn tiếp tục sốt cao vào ngày 3-5 của bệnh, không khỏe hơn những ngày trước, hoặc xuất hiện thêm triệu chứng khác, phụ huynh cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để được thăm khám, có thể trẻ mắc sốt xuất huyết hoặc bệnh lý khác. Có thể gọi đến các đường dây tư vấn sức khỏe để được hướng dẫn và đánh giá của các bác sĩ y khoa.
Khi trẻ giảm sốt nhưng không khỏe, cần nghi ngờ trẻ có dấu hiệu chuyển nặng khi trẻ than đau bụng nôn ói nhiều, lừ đừ, bứt rứt, vật vã, tay chân mát lạnh, tiểu ít, xuất huyết bất thường. Cần cho trẻ đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám khẩn cấp.
Lưu ý trẻ nhỏ dưới một tuổi, trẻ cơ địa dư cân, béo phì, trẻ có bệnh lý nền, cần theo dõi sát tại nhà. Những trường hợp này tốt nhất theo dõi tại cơ sở y tế địa phương vì có thể diễn tiến nặng hơn so với các trẻ bình thường.